Nấm lưỡi là một trong những bệnh lý thường gặp ở trẻ sơ sinh. Bệnh không gây nguy hiểm nhưng lại khiến trẻ khó chịu, bỏ ăn, bỏ bú, quấy khóc vì đau rát. Với tổng hợp 20+ hình ảnh nấm lưỡi ở trẻ mà Nha Khoa Kim cung cấp ở bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ nhận biết bệnh lý sớm bệnh lý này, từ đó có cách điều trị cũng như phòng ngừa hiệu quả.
Nấm lưỡi là bệnh gì?
Nấm lưỡi (hay còn gọi là candida lưỡi hay tưa lưỡi) là bệnh lý xảy ra khi nấm Candida Albicans phát triển quá mức kiểm soát làm xuất hiện các mảng trắng đặc trưng trên bề mặt lưỡi. Trong một số trường hợp nấm lưỡi có thể lây lan đến vùng nướu, amidan, vòm họng hoặc thành sau cổ họng.
Nấm lưỡi có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào của trẻ. Tuy nhiên, trong một vài nghiên cứu, trẻ 1 tuổi thường có tỷ lệ mắc cao hơn. Bệnh không gây nguy hiểm nhưng cần điều trị các sớm càng tốt để phòng những biến chứng nguy hiểm hơn có thể xảy ra với trẻ.
Nấm lưỡi là bệnh lý xảy ra khi nấm Candida Albicans phát triển gây ra các mảng trắng đặc trưng trên bề mặt lưỡi
Nguyên nhân trẻ bị nấm lưỡi
Nấm Candida Albicans là nguyên nhân chính gây ra nấm lưỡi ở trẻ. Loại nấm này vốn ký sinh ở cơ thể trẻ. Khi thể trạng được duy trì ở mức cân bằng, chúng sẽ không gây ra bất kỳ ảnh hưởng tiêu cực nào. Tuy nhiên, nếu gặp phải một trong số những trường hợp dưới đây, nấm sẽ phát triển quá mức và gây ra tình trạng nấm lưỡi cho bé:
- Trẻ có hệ miễn dịch yếu: Hệ miễn dịch yếu tạo cơ hội cho nấm lưỡi xâm nhiễm dễ dàng và phát triển nhanh chóng. Tình trạng này thường xảy ra ở trẻ sinh non, trẻ còi xương, suy dinh dưỡng.
- Mẹ bị nhiễm nấm sinh dục: Trong quá trình mang thai, nếu mẹ bị nhiễm nấm sinh dục nhưng chưa được điều trị khi chuyển dạ thì trẻ sinh ra có nguy cơ bị lây nhiễm nấm qua đường âm đạo.
- Trẻ sử dụng kháng sinh không đúng liều: Việc sử dụng kháng sinh không đúng liều làm mất cân bằng giữa nấm gây hại và hệ vi khuẩn có lợi. Từ đó, nấm Candida có cơ hội lây lan và gây bệnh.
Hình ảnh nấm lưỡi ở trẻ giúp nhận biết bệnh lý sớm
Ở mỗi giai đoạn nấm lưỡi, trẻ sẽ có những biểu hiện khác nhau. Dưới đây là một số hình ảnh nấm lưỡi ở trẻ em cùng một số dấu hiệu cơ bản để mẹ có thể nhận biết sớm bệnh lý này.
Hình ảnh bé bị nấm lưỡi có các mảng trắng kem
Dấu hiệu:
- Lưỡi trẻ xuất hiện các mảng trắng kem, trông giống như cặn sữa.
- Đôi khi cũng có thể xuất hiện ở niêm mạc má, vòng họng, nướu, amidan.
- Các mảng trắng bám chặt vào niêm mạc miệng, lưỡi và rất khó để cạo bỏ.
Hệ lụy:
- Nấm mọc thành lớp dày cộm khiến trẻ cảm thấy khó khăn, vướng víu khi ăn nhai, nói chuyện.
- Các gai vị giác ở lưỡi bị nấm che lấp nên trẻ không cảm nhận được mùi vị thức ăn, khiến trẻ chán ăn, bỏ ăn, ăn uống không ngon miệng.
Lưỡi trẻ xuất hiện các mảng trắng kem, trông giống như cặn sữa
Hình ảnh nấm lưỡi dạng kem ở trẻ sơ sinh
Hình ảnh nấm lưỡi dạng kem kèm theo nhiệt miệng ở trẻ
Hình ảnh bé bị nấm lưỡi gây sưng đỏ, đau rát
Dấu hiệu: Toàn bộ lưỡi bị sưng đỏ, bề mặt lưỡi xuất hiện nhiều đốm đỏ.
Hệ lụy:
- Trẻ cảm thấy đau rát ở vị trí bị nhiễm nấm, nhất là khi ăn nhai, trẻ có xu hướng bỏ bú, bỏ ăn, hay quấy khóc.
- Nếu tình trạng này kéo dài trẻ dễ bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển.
Lưỡi có dấu hiệu sưng đỏ và bắt đầu hình thành các đốm đỏ gây đau rát
Hình ảnh nấm lưỡi gây sưng đỏ là nguyên nhân làm bé biếng ăn
Hình ảnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh kèm chảy máu
Dấu hiệu:
- Các mảng trắng dính chặt vào niêm mạc lưỡi.
- Lưỡi có thể bị trầy xước, chảy máu nếu mẹ cố cạo bỏ hoặc chà xát mạnh vào những mảng trắng này.
Hệ lụy: Lưỡi chảy máu gây nên tình trạng viêm nhiễm, nấm lưỡi lúc này sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.
Lưỡi trẻ xuất hiện các mảng trắng bám chắc trên viêm mạc lưỡi
Hình ảnh nấm lưỡi đã lan rộng khắp khoang miệng
Dấu hiệu: Các mảng trắng không chỉ xuất hiện trên bề mặt lưỡi mà lan rộng sang niêm mạc má, vòm họng, nướu, amidan, thành sau họng,…
Hệ lụy: Nấm lưỡi tăng sinh ngày càng dày và rộng khiến trẻ cảm thấy vướng víu, khó chịu vô cùng
Hình ảnh nấm lưỡi phát triển nặng và lan rộng ra khắp khoang miệng
Hình ảnh nấm lưỡi phát triển nặng khi không phát hiện và điều trị kịp thời
▷ Xem thêm: Nấm miệng ở trẻ em và người lớn là bệnh gì? Cách điều trị ra sao
Hình ảnh bé bị nấm lưỡi gây nứt, chảy máu ở khóe miệng
Dấu hiệu nhận biết: Lớp da ở khu vực bị nấm lưỡi sẽ khô và tự động bong tróc, kèm theo vào vết nứt đỏ
Hệ lụy: Trẻ đau rát khi ăn nhai và nói chuyện
Lưu ý: Khi trẻ có dấu hiệu này có nghĩa là tình trạng nấm lưỡi đã trở nên khá nghiêm trọng. Nếu không sớm điều trị, nấm lưỡi sẽ lan rộng sang các cơ quan khác và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Lớp da quanh vùng bị nấm có dấu hiệu khô cứng và bong róc gây chảy máu
Hình ảnh nấm lưỡi ở trẻ theo từng dạng cụ thể
Nấm lưỡi ở trẻ sẽ có những hình dạng khác nhau. Sau đây là 4 dạng thường gặp:
Nấm lưỡi giả mạc
Đây là dạng nấm lưỡi phổ biến ở trẻ sơ sinh, thường xuất hiện ở thể mãn tính và cấp tính:
- Mãn tính: Vùng tổn thương do nấm lưỡi gây ra lan rộng nhưng ít xảy ra sưng đỏ, phù nề.
- Cấp tính: Bề mặt lưỡi, miệng đỏ, xuất hiện nhiều đốm giả mạc có màu hơi trắng, có thể bị rát, bỏng nhẹ.
Hình ảnh nấm lưỡi giả mạc xuất hiện ở trẻ sơ sinh
Bạch sản, tăng sản lưỡi
Dạng nấm lưỡi này rất ít gặp ở trẻ em. Bệnh có những biểu hiện sau đây:
- Sưng đỏ ở vùng niêm mạc lưỡi.
- Bề mặt lưỡi xuất hiện những mảng trắng dày, cứng chồng lên nhau, rất khó làm sạch.
Bạch sản, tăng sản lưỡi là các dạng nấm lưỡi rất ít khi gặp ở trẻ em mà cha mẹ nên lưu ý
Nấm lưỡi Bạch sản, tăng sản lưỡi gây ra các vết sưng đỏ ở vùng niêm mạc lưỡi
Hình ảnh trẻ sơ sinh bị nấm lưỡi Bạch sản, tăng sản lưỡi
Hình ảnh nấm lưỡi Bạch sản, tăng sản lưỡi xuất hiện các mảng trắng dày khó vệ sinh
Hồng ban ở vòm họng
Dạng nấm lưỡi này thường gặp phải khi bé sử dụng Corticoid dạng xông hay dạng hít để điều trị bệnh hô hấp. Sau đây là một số biểu hiện cụ thể:
- Xuất hiện nhiều mảng trắng ở niêm mạc má, lưỡi.
- Các vết hồng nổi lên và dính chặt trên vòm họng bé.
Hồng ban ở vòm họng là dạng nấm lưỡi thường xuất hiện ở các trẻ bị các bệnh lý về hô hấp
Hình ảnh nấm lưỡi Hồng ban ở vòm họng xuất hiện các vết hồng bám chặc trên vòm họng bé
Nấm lưỡi bản đồ
Nấm lưỡi bản đồ hay viêm lưỡi bản đồ là dạng viêm lưỡi này hoàn toàn lành tính và không gây nguy hiểm cho trẻ. Một số biểu hiện cụ thể của tình trạng này như:
- Lưỡi bị mất gai nhú tạo các mảng nhẵn, đỏ, có viền trắng xung quanh giống như hình bản đồ.
- Bề mặt lưỡi có nhiều vết nứt sâu
Viêm lưỡi bản đồ là dạng nấm lưỡi khá phổ biến và hoàn toàn lành tính ở trẻ nhỏ
Viêm lưỡi bản đồ dễ dàng nhận biết với các mảng nhẵn, đỏ, có viền trắng xung quanh
Hình ảnh nấm lưỡi bản đồ ở trẻ thường xuất hiện nhiều hình dáng khác nhau
Trẻ bị nấm lưỡi bản đồ rất dễ nhận biết và không gây nhiều nguy hiểm
Cách điều trị nấm lưỡi ở trẻ như thế nào?
Thông qua những hình ảnh trẻ bị nấm lưỡi mà Nha Khoa Kim cung cấp bên trên, nếu mẹ nhận thấy bất kỳ biểu hiện nào ở trẻ thì cần đưa con đến ngay nha sĩ để được thăm khám và điều trị. Tránh để tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng và gây nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của trẻ.
Sau đây là 2 loại thuốc mà bác sĩ thưởng chỉ định để điều trị nấm lưỡi ở trẻ:
- Miconazole: Đây là loại thuốc trị nấm lưỡi được điều chế ở dạng gel. Các thành phần có trong sản phẩm sẽ giúp tiêu diệt các tế bào nấm gây hại. Khi sử dụng, mẹ chỉ cần bôi gel trực tiếp lên vị trí các mảng trắng.
- Nystatin: Đây là loại thuốc trị nấm lưỡi được điều chế ở dạng bột. Khi sử dụng, mẹ chỉ cần hòa tan thuốc với nước rồi dùng gạc để rơ lưỡi cho bé.
▷ Tham khảo thêm: Hình ảnh nanh sữa ở trẻ sơ sinh, dấu hiệu nhận biết nanh sữa ở trẻ
Cách chăm sóc mẹ bị nấm lưỡi mà mẹ cần biết
Sau đây là một số điều mà mẹ cần lưu ý khi chăm sóc trẻ để ngăn ngừa nấm lưỡi tái phát trở lại:
- Thường xuyên rơ lưỡi để đảm bảo đầu lưỡi trẻ luôn được sạch sẽ, ngăn ngừa nấm và vi khuẩn gây hại sinh sôi, phát triển.
- Mẹ nên dùng nước muối sinh lý để rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh. Đối với trẻ dưới 1 tuổi, mẹ tuyệt đối không dùng mật ong, bởi các thành phần có trong mật ong sẽ làm trẻ bị ngộ độc.
- Thường xuyên vệ các đồ dùng mà trẻ tiếp xúc trực tiếp như núm cao su, đồ chơi,…
- Trường hợp trẻ bị hen suyễn cần điều trị bằng Corticoid qua đường miệng hoặc mũi, mẹ cần làm sạch khoang miệng cho trẻ ngay sau khi sử dụng.
- Hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm cay nóng, có chứa nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt.
- Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin c, sữa chua vào chế độ ăn hàng ngày để nâng cao hệ miễn dịch cho trẻ, giúp tăng cường lượng vi khuẩn có lợi cho cơ thể.
Hi vọng với những hình ảnh nấm lưỡi ở trẻ mà Nha Khoa Kim vừa tổng hợp ở bài viết trên sẽ giúp các mẹ có thể nhận biết được bệnh lý này một cách sớm nhất. Từ đó có phương án điều trị hiệu quả để tránh làm ảnh hưởng đến sức khỏe con.
Mỗi phòng khám thuộc hệ thống Nha Khoa Kim được Sở Y tế các tỉnh thành thẩm định các danh mục kỹ thuật khác nhau.
Quý khách sẽ được thực hiện các dịch vụ theo đúng những danh mục kỹ thuật mà Sở Y tế cho phép.
Những danh mục khác sẽ được thực hiện tại bệnh viện.